Hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) có vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo an toàn cho người dân và bảo vệ tài sản khi xảy ra hỏa hoạn. Tuy nhiên, không phải tất cả các hệ thống PCCC đều đáp ứng các chuẩn mực kỹ thuật bắt buộc. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Vankhinen-THP tìm hiểu chi tiết những sai lầm khi thiết kế thi công hệ thống PCCC.
Vai trò quan trọng của thiết kế thi công hệ thống PCCC
Hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tài sản và tính mạng của con người khi xảy ra hỏa hoạn. Hệ thống này bao gồm nhiều thiết bị, từ bộ cảnh báo cháy thông minh, tủ chữa cháy, bình chữa cháy, đến hệ thống còi báo động và các thiết bị khác. Tất cả các thiết bị này kết nối với nhau thành một mạng lưới thống nhất để thực hiện nhiệm vụ phòng cháy chữa cháy trong các tình huống khẩn cấp.
Trong quá trình xây dựng, việc lắp đặt hệ thống PCCC đã trở thành yêu cầu bắt buộc, đặc biệt đối với các cơ sở như trung tâm thương mại, tòa nhà chung cư cao cấp, khu vui chơi, trường học, bệnh viện…Do các thiết bị trong hệ thống này có tính liên kết phức tạp nên việc thiết kế hệ thống trước khi lắp đặt là rất quan trọng.
Thiết kế hệ thống PCCC không chỉ giúp xác định vị trí lắp đặt các thiết bị một cách chính xác, mà còn đảm bảo tính thuận tiện và dễ dàng trong kết nối, từ đó tạo nên một mạng lưới hoạt động hiệu quả. Ngoài ra, thiết kế này cũng góp phần giảm thiểu rủi ro và nâng cao an toàn khi sử dụng. Khi cần bảo trì, việc có sẵn thiết kế ban đầu cũng giúp công việc được tiến hành nhanh chóng và dễ dàng hơn.
Sai lầm cần lưu ý trong thiết kế thi công hệ thống PCCC
Khi thiết kế thi công hệ thống PCCC có thể xảy ra một số sai lầm sau:
Thứ nhất: Lắp đặt hệ thống phun nước tự động Sprinkler với đầu phun cảm biến nhiệt độ yêu cầu là 70°C
Các đầu phun này được thiết kế để hoạt động khi nhiệt độ vượt quá 70°C. Tuy nhiên, do các đầu phun thường được gắn ở trần nhà với khoảng cách từ 2.5 đến 3 mét so với mặt sàn nên có thể xảy ra tình trạng đầu phun không kích hoạt kịp thời nếu ngọn lửa phát triển ở mức thấp hơn. Điều này có nguy cơ để ngọn lửa lan rộng, gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho cả người và tài sản trước khi hệ thống phun nước hoạt động.
Thứ 2: Các đám cháy lớn sử dụng vòi chữa cháy, trong khi đám cháy nhỏ nên sử dụng bình bột hoặc bình CO2
Các vòi phun nước dùng trong trường hợp xảy ra cháy lớn được bố trí tại các điểm cụ thể, trong khi bình chữa cháy bột và bình CO2 được sử dụng cho những đám cháy nhỏ hơn. Điều này giúp tăng cường tính tiện lợi và hiệu quả, cho phép kiểm soát các đám cháy kích thước nhỏ nhanh chóng.
Thứ 3: Thiếu bể chứa nước dự phòng cho công tác phòng cháy chữa cháy hoặc sử dụng chung với bể nước sinh hoạt
Nếu không có bể chứa nước dự phòng hoặc nguồn nước cấp vào bể không đủ mạnh, việc đảm bảo cung cấp đủ nước cho chữa cháy trong 24 giờ liên tục có thể gặp khó khăn. Đáng chú ý, một số công trình thiết kế sử dụng hệ thống cung cấp nước chữa cháy tự động từ bể trên mái. Tuy nhiên, cách tiếp cận này không thể đảm bảo đủ lượng nước cần thiết và áp lực nước cần cho hoạt động chữa cháy hiệu quả, nhất là đối với các tầng lầu cao.
Thứ 4: Lỗi thiết kế trong hệ thống làm lạnh
Mặc dù hệ thống làm lạnh không được xem là một phần quan trọng của hệ thống chữa cháy và chữa cháy, nhưng khi thiết kế vẫn cần xem xét cẩn thận. Lý do là bởi hệ thống chữa cháy được lắp đặt đúng cách nhưng vẫn không hoạt động hiệu quả, đặc biệt là khi nguyên nhân cháy bắt nguồn từ hệ thống làm lạnh.
Thông thường, hệ thống làm lạnh được gắn chặt với trần bê tông, trong khi các thành phần như cảm biến khói và đầu phun nước tự động được đặt ở độ cao thấp hơn, khoảng 300 mm. Điều này dẫn đến việc trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn, các cảm biến khói và đầu phun nước tự động không thể phát hiện và ứng phó kịp thời.
Ngoài ra, một số yếu tố khác của hệ thống làm lạnh như lớp cách nhiệt bọc quanh ống, ống dẫn được bọc bằng tôn kẽm và có trang bị quạt hút gió, cũng có thể tăng khả năng truyền nhiệt và giữ nhiệt. Trong tình huống xảy ra hỏa hoạn tại một điểm trong hệ thống làm lạnh, nguy cơ lan rộng của đám cháy trên toàn hệ thống có thể xảy ra một cách nhanh chóng.
Các sai lầm khác khi thiết kế thi công hệ thống PCCC
+ Hệ thống ống Phòng Cháy và Chữa Cháy (PCCC) thường được đặt gần trần bê tông hoặc trên bề mặt của trần laphong. Tuy nhiên, do vị trí của các đầu dò cháy và đầu phun nước tự động nằm thấp hơn khoảng 300 mm, nên khả năng ứng phó kịp thời trong trường hợp khẩn cấp bị hạn chế.
+ Sau khi hoàn thành lắp đặt, mặt trần laphong đã phủ kín hệ thống ống PCCC, điều này làm cho việc sử dụng vòi phun nước để dập tắt đám cháy trở nên không thể. Tác dụng của hệ thống PCCC giờ chỉ còn hạn chế do chỉ còn lại vòi phun nước.
+ Hệ thống ống lạnh thường được thiết kế kín đáo và liền mạch, điều này có nghĩa là nếu có đám cháy xảy ra ở bất kỳ vị trí nào, khói có thể dễ dàng truyền qua hệ thống ống này và lan ra khắp khu vực. Một ví dụ cụ thể về hậu quả của vấn đề này là vụ cháy gần đây tại trụ sở của EVN, mặc dù đám cháy không lớn nhưng khói đã nhanh chóng lan rộng và phủ kín toàn bộ tòa nhà.
+ Hệ thống lạnh được vật liệu cách nhiệt bọc kín và dính chặt bằng keo. Trong trường hợp cháy xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên hệ thống ống này, khả năng lan tỏa lửa từ điểm A đến Z là rất cao. Ống dẫn được sản xuất từ tấm tôn mạ kẽm có độ dày 0.8 mm, điều này cho thấy chúng có khả năng dẫn và giữ nhiệt hiệu quả. Do đó, việc dập tắt lửa trong trường hợp khẩn cấp có thể mất nhiều thời gian.
+ Hệ thống lạnh cũng được trang bị một quạt hút khí ở một đầu, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bắt lửa nhanh hơn. Hơn nữa, hệ thống có thiết kế chặt chẽ với đường kính nhỏ, tạo điều kiện cho ngọn lửa di chuyển nhanh chóng trong ống. Các đoạn ống thường có độ dài từ 200 mm đến 3000 mm và được kết nối bằng bulong. Tại các điểm nối, có các lớp mút chống cháy có độ dày 5 mm để duy trì áp suất. Vì vậy, trong trường hợp xảy ra cháy, lớp mút này cũng dễ bị cháy và tạo ra khe hở. Kết hợp với quạt hút khí ở một đầu, khói và lửa dễ dàng xâm nhập vào lõi của hệ thống ống lạnh và lan rộng đến các vị trí khác.
+ Vật liệu chế tạo ống lạnh là tấm tôn mạ kẽm. Mặc dù không có vật liệu cháy trong bên trong ống, nhưng lớp sơn hoặc mạ kẽm bên trong vẫn có khả năng dẫn và duy trì lửa.
Kết luận
Trên đây là một số sai lầm khi thiết kế thi công hệ thống PCCC. Những sai lầm này có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, gây nguy hiểm đến tính mạng và tài sản của con người. Nếu hệ thống PCCC không được lắp đặt đúng cách, thời gian phản ứng và khả năng kiểm soát đám cháy sẽ bị giảm, làm tăng nguy cơ đe dọa đến tính mạng của mọi người.
Để tránh những lỗi trong quá trình thiết kế và thi công hệ thống PCCC, cần phải hiểu rõ các quy định, áp dụng công nghệ và thiết bị phù hợp. Ngoài ra, việc đào tạo và nâng cao nhận thức về an toàn PCCC cũng rất cần thiết, không chỉ đối với đội ngũ kỹ thuật mà còn đối với người sử dụng. Bằng cách tăng cường kiến thức và kỹ năng, các kỹ thuật viên sẽ có thể đưa ra quyết định chính xác trong quá trình thiết kế và thi công, đảm bảo hệ thống PCCC đáp ứng đầy đủ yêu cầu cần thiết và hoạt động hiệu quả nhất.